kathimerini.gr | ΑΠΟΨΗ : Η Ελλάδα είναι «δεμένη» με το ευρώ
ΑΠΟΨΗ : Η Ελλάδα είναι «δεμένη» με το ευρώ
Του Nικολαου A. Bερνικου*
Το τελευταίο διάστημα επανέρχεται σε τακτικά χρονικά διαστήματα η συζήτηση γύρω από το αν θα συνέφερε την Ελλάδα να παραμείνει στο ευρώ, ή αν θα ήταν καλύτερα να επιστρέψει στο εθνικό της νόμισμα, αποκτώντας ελευθερία νομισματικής πολιτικής, έξω από το σκληρό κοινό νόμισμα (και μακριά από τη διελκυστίνδα δολαρίου - ευρώ και γιεν - γουάν).
Κατά την άποψή μου μία τέτοια επιλογή δεν θα έδινε λύση στο πρόβλημά μας, καθώς πολύ απλά, αν αυτή τη στιγμή αισθανόμαστε ότι ως χώρα και ως οικονομία βρισκόμαστε σε πολύ κακή κατάσταση, μία επιστροφή σε νέα δραχμή, ή οποιοδήποτε άλλο νόμισμα, πολύ απλά θα μας έβαζε ακόμα βαθύτερα στον λάκκο της οικονομικής δυσπραγίας και της πολιτικής ανυποληψίας. Θα γινόμασταν ένα τραγικό παράδειγμα χώρας προς αποφυγή, ανίκανης να ακολουθήσει τις δεσμεύσεις της, ενώ παράλληλα μία τέτοια εξέλιξη θα μείωνε το βιοτικό μας επίπεδο κατά τουλάχιστον 40% σε σχέση με αυτό που ζούμε σήμερα. Ποιος επενδυτής θα ερχόταν σε μία τέτοια χώρα;
Την ίδια στιγμή, ως αποτυχημένη θα εμφανιζόταν και η Ευρώπη, καθώς θα έστελνε παγκοσμίως το μήνυμα, ότι δεν κατάφερε να βγάλει από την ύφεση και να βοηθήσει μία μικρή χώρα που αποτελεί μόλις το 2% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης. Το πρόβλημα το αντιμετωπίζει ήδη η Ευρώπη, με την κρίση χρέους να προχωρά ως ντόμινο και να έχει ήδη φτάσει στην Ιταλία και το Βέλγιο. Πόσω μάλλον αν αρχίσουν οι αποχωρήσεις μελών από την Ευρωζώνη…
Τα υπέρ
Οσοι είναι υπέρ της επαναφοράς στη δραχμή παρουσιάζουν κυρίως δύο επιχειρήματα:
-Τη δυνατότητα της χώρας να τυπώνει το δικό της νόμισμα και
-Τη δυνατότητα η χώρα να υποτιμά το νόμισμα αυτό ώστε να βελτιώνονται η ανταγωνιστικότητα των προϊόντων στο εξωτερικό και ο τουρισμός.
Ξεχνάνε όμως κάποια πράγματα που η χώρα μας τα έχει ζήσει κατά την περίοδο της δραχμής:
-Επιτόκια δανεισμού που έφταναν για το Δημόσιο στο 20%, το οποίο στη συνέχεια οι τράπεζες το μετακυλούσαν στις επιχειρήσεις επιβάλλοντάς δάνεια που πλησίαζαν το 30% και
-Την αδυναμία πραγματικής βελτίωσης της οικονομίας μας λόγω του κακού κράτους, της γραφειοκρατίας, της κακοδιαχείρισης, της έλλειψης προγραμματισμού και της αναξιοκρατίας, τα οποία παρά τη βελτίωση των τιμών μας, διατηρούσαν την οικονομία μας στις τελευταίες θέσεις της ανταγωνιστικότητας, θέσεις που άλλωστε διατηρούμε και σήμερα. Αλλωστε οι υποτιμήσεις στην πραγματικότητα έχουν μόνο βραχυπρόθεσμα θετικά αποτελέσματα, τα οποία πολύ γρήγορα χάνονται μέσα στον φαύλο κύκλο του πληθωρισμού, τον φόβο για νέα υποτίμηση και την έξοδο των κεφαλαίων από τη χώρα, μια και όλοι θα προσπαθούν να μετατρέψουν την αποταμίευσή τους σε ξένο νόμισμα.
...και τα κατά
Θεωρώ λοιπόν ότι και μόνο η συζήτηση για την επιστροφή στη δραχμή είναι καταστροφική για την πατρίδα για τους εξής λόγους:
1. Οσο συζητούμε για το ποιο νόμισμα θα έπρεπε να έχουμε, δεν θα έρθει κανείς να επενδύσει. Η αβεβαιότητα είναι το νούμερο ένα απωθητικό των επενδυτών.
2. Η νέα δραχμή θα θεωρείται από την αρχή ένα νομισματικό σκουπίδι σε όλες τις αγορές του κόσμου.
3. Το νέο μας νόμισμα θα είναι τόσο υποτιμημένο που θα έχει τα αντίθετα αποτελέσματα στην ανταγωνιστικότητά μας, καθώς θα καταβαραθρώσει την οικονομική δραστηριότητα στο εσωτερικό, κάτι που φυσικά θα επηρεάσει και τις εξαγωγές.
4. Η κατάρρευση μισθών και εισοδημάτων, κινητών και ακίνητων αξιών -που έχει ήδη αρχίσει- θα συνεχιζόταν, αυτή τη φορά όμως με γεωμετρική πτώση.
5. Το τραπεζικό σύστημα θα κατέρρεε, καθώς όλοι θα τραβούσαν τα χρήματά τους από τις τράπεζες. Παράλληλα θα εξαφανιζόταν η εμπορική πίστη, καθώς οι συναλλαγές θα γίνονταν με ρευστό, με όλα τα επακόλουθα και τους περιορισμούς που θα έφερνε κάτι τέτοιο.
6. Μέχρις ότου δημιουργηθούν ελληνικές μονάδες παραγωγής κάθε είδους προϊόντος, τα καταστήματα θα είναι άδεια, λόγω αδυναμίας εισαγωγών.
7. Οι πολιτικοί μας όταν θα βρίσκονται στην κυβέρνηση θα τυπώνουν λεφτά για να αγοράζουν ψήφους, μια και αυτό έμαθαν να κάνουν μέχρι τώρα με δανικά.
8. Τέλος το χρέος δεν θα το γλιτώναμε. Θα εξακολουθούσε να μας βαραίνει και να αποτιμάται σε ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι -αν υιοθετήσουμε τις δραχμές- θα έπρεπε να το πληρώσουμε με την τρέχουσα αξία των δραχμών, η οποία αποκλείεται να είναι 340,75 ανά ευρώ όπως όταν μπήκαμε στην Ευρωζώνη. Οπως εξηγούν σε ένα άρθρο τους στην «Καθημερινή» οι οικονομολόγοι Γ. Ιωαννίδης και Χ. Πισσαρίδης, (Νομπέλ Οικονομικών) η νέα δραχμή το πιθανότερο είναι να είναι υποτιμημένη κατά 70%. Με έναν απλό υπολογισμό δηλαδή μπορεί ένα ευρώ να φτάσει τις 580 δραχμές. Αυτό σημαίνει ότι αν σήμερα έχουμε 350 δισ. ευρώ χρέος, αυτό δεν θα αποτιμηθεί σε 119 τρισ. δραχμές αλλά σε πάνω από 200 τρισ. δραχμές. Οπως εξηγούν οι δύο οικονομολόγοι, «με μία υπέρμετρα υποτιμημένη δραχμή, ακόμη και αν η Ελλάδα δώσει στους πιστωτές της μόλις 35 σεντς για κάθε δολάριο που χρωστάει (όπως έκανε η Αργεντινή) το χρέος της θα παραμείνει (σε πραγματικούς όρους) στα ίδια επίπεδα που είναι σήμερα».
Τι πρέπει να γίνει
Το βασικότερο βήμα που θα πρέπει να γίνει στην Ευρώπη θα είναι να προχωρήσουμε από τη νομισματική ένωση στη δημοσιονομική. Να υπάρξει δηλαδή ακόμη μεγαλύτερη σύνδεση των κρατών και η δυνατότητα βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των χωρών με τη μεταφορά πόρων για την ανάπτυξη της Ευρωζώνης όπου αυτό είναι απαραίτητο.
Επίσης, η Ευρώπη θα πρέπει να γίνει πιο ευέλικτη, αντιδρώντας ταχύτερα στις κινήσεις των αγορών. Να τυπώσει χρήμα για να ενισχύσει τον EFSF, να αποσύρει και να διαγράψει τα ομόλογα που έχει στην κατοχή της η ΕΚΤ που φτάνουν στα 50 δισ. ευρώ και φυσικά να προχωρήσει ταχύτατα με το ελληνικό PSI. Αν γίνουν όλα αυτά, το πιθανότερο είναι ότι οι αγορές θα ηρεμήσουν.
Αυτά βέβαια είναι εκείνα που πρέπει να γίνουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, διότι εντός συνόρων το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να συνεχίσουμε τις μεταρρυθμίσεις που αρνούμαστε να κάνουμε 30 χρόνια τώρα και όχι να αναζητούμε νέους τρόπους για να τις αποφύγουμε όπως είναι η επιστροφή στη δραχμή, μία κίνηση η οποία απλά θα μας δώσει άλλη μία γωνίτσα στο χαλί για να κρύψουμε από κάτω τα προβλήματά μας, τα οποία φυσικά και θα τα δούμε λίγο αργότερα να ορθώνονται και πάλι μπροστά μας. Και αυτή τη φορά μεγαλύτερα από ποτέ.
* Πρόεδρος Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου-Ελλάς
Αναρτήσεις
