Πού πάνε η Ε.Ε. και το ευρώ

Του Martin Schulz, Γερμανού ευρωβουλευτή, προέδρου της Σοσιαλιστικής Ομάδας στην Ευρωβουλή.
Η Ευρωζώνη αντιμετωπίζει τη βαθύτερη κρίση στην ιστορία της. Η οικονομική ύφεση οδήγησε στη διόγκωση του δημοσίου χρέους, την αμφισβήτηση των αναπτυξιακών προοπτικών, καθώς και στην εκτόξευση των ανέργων στην Ε.Ε. σε 23 εκατομμύρια. Η κρίση αποκάλυψε εξάλλου πόσο εύθραυστη είναι μια νομισματική ένωση χωρίς δημοσιονομικό και οικονομικό συντονισμό.
Η ευρωπαϊκή απάντηση στην κρίση ήρθε κάπως καθυστερημένα. Ορισμένες φορές υπήρξε αντιφατική και απέτυχε να πείσει τις αγορές. Τους τελευταίους μήνες διεφάνησαν πολυάριθμες αδυναμίες που απειλούν τόσο το ευρώ όσο και τη διαδικασία ενοποίησης.
Η πλέον διαδεδομένη άποψη θέλει την Ευρώπη να διέρχεται μια νομισματική κρίση. Αυτό όμως δεν ευσταθεί: το ευρώ είναι ένα σταθερό νόμισμα, τόσο σε επίπεδο ρευστού όσο και σε επίπεδο ανταλλακτικής αξίας. Το πραγματικό πρόβλημα της Ευρώπης είναι ότι αντιμετωπίζει ταυτόχρονα μια κρίση συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών της και μια κρίση αναχρηματοδότησης των κρατών-μελών της.
Για να αντιμετωπιστεί η πρώτη κρίση, πρέπει να γίνει κατανοητό πως δεν είναι δυνατόν να διοικείται η Ευρώπη μόνο με βάση κάποιες συμφωνίες μεταξύ κυβερνήσεων. Για να είναι έτοιμη για το μέλλον, η Ε.Ε. χρειάζεται στενότερη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών στους τομείς της οικονομίας, της δημοσιονομικής και κοινωνικής πολιτικής.
Ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν, Ζακ Ντελόρ, είναι γνωστό πως είχε εκφράσει την απογοήτευσή του για το γεγονός πως η νομισματική ένωση «έχει μόνο ένα σκέλος, το νομισματικό». Είναι καιρός να διορθώσουμε αυτό το ελάττωμα και να προσθέσουμε ένα οικονομικό σκέλος. Η Κομισιόν πρέπει να βρίσκεται στην καρδιά της οικονομικής διακυβέρνησης, παρέχοντάς της δημοκρατική νομιμοποίηση.
Για να αντιμετωπιστεί η δεύτερη κρίση, αυτή της αναχρηματοδότησης των κρατών-μελών, θα πρέπει οι ηγέτες να καταλάβουν ότι η οικονομική και κοινωνική κρίση στην Ευρώπη δεν δημιουργήθηκε μόνο εξαιτίας ελλειμμάτων του προϋπολογισμού και δημοσιονομικών χρεών.
Πρέπει να θυμόμαστε ότι η Ευρωζώνη ως σύνολο έχει μικρότερο βάθος από τις ΗΠΑ, που δεν δέχονται επιθέσεις από κερδοσκόπους. Οι ανεξέλεγκτες αγορές ευθύνονται για μεγάλο μέρος του προβλήματος.
Οι αγορές απομακρύνθηκαν από τον αρχικό σκοπό τους, την παροχή ρευστότητας στην πραγματική οικονομία και μετεξελίχθηκαν σε υψηλών αποδόσεων και ρίσκου βραχυπρόθεσμες επιχειρήσεις. Αυτό οδήγησε σε υπερχρέωση και φούσκες, που έσκασαν μολύνοντας την πραγματική οικονομία και πυροδοτώντας μια από τις χειρότερες οικονομικές κρίσεις εδώ και δεκαετίες.
Τους τελευταίους μήνες είδαμε το ευρώ να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης από κερδοσκόπους που στοιχημάτιζαν υπέρ της διάλυσης της Ευρωζώνης. Για να αποτρέψουμε κάτι ανάλογο στο μέλλον έχουμε ανάγκη από αυστηρούς κανόνες και σοβαρή επίβλεψη των αγορών.
Ας μην ξεχνάμε τι είχαν υποσχεθεί οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων όταν προσπαθούσαν να σώσουν τις τράπεζες με τεράστια πακέτα διάσωσης: θέλουμε τα χρήματά μας πίσω και οι τραπεζίτες πρέπει να πληρώσουν. Οσοι ευθύνονται για την κρίση πρέπει να επωμισθούν το κόστος. Γι’ αυτό η πολιτική μου οικογένεια ανέλαβε την πρωτοβουλία να ηγηθεί εκστρατείας για την επιβολή φόρου στις τραπεζικές συναλλαγές και εξασφάλισε συντριπτική πλειοψηφία στο Ευρωκοινοβούλιο πριν από δύο εβδομάδες για τη θέσπισή του. Ενας πανευρωπαϊκός φόρος στις συναλλαγές ύψους 0,05% θα δημιουργούσε έσοδα ύψους 200 δισ. ευρώ κάθε χρόνο, χρήματα που θα μπορούσαν να επενδυθούν για να ωφεληθούν οι πολίτες.
Τι είδους Ευρώπη θέλουμε για το μέλλον; Η ερώτηση βρίσκεται στην καρδιά της αντιπαράθεσης μεταξύ Ευρωπαίων σοσιαλδημοκρατών και δεξιών. Η απάντηση της Δεξιάς στην κρίση είναι οι δραστικές και αδιάκριτες περικοπές. Αν και η δημοσιονομική υπευθυνότητα είναι απαραίτητο στοιχείο της οικονομικής πολιτικής, το τάιμινγκ και η φύση της δημοσιονομικής πειθαρχίας δεν πρέπει να υπονομεύουν την ανάκαμψη και την ανάπτυξη. Οι Ευρωπαίοι σοσιαλδημοκράτες υπεραμύνονται μιας εναλλακτικής οικονομικής ατζέντας εξόδου από την κρίση, που διασφαλίζει υψηλό βιοτικό επίπεδο, πλήρη απασχόληση, βιώσιμη ανάπτυξη και δημοσιονομική υπευθυνότητα.

 http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_politics_3_20/03/2011_436426