Ο Γάλλος υπουργός Άμυνας επιβεβαιώνει ότι θα ναυπηγηθούν 11 FREMM: η ελληνική πτυχή

Τετάρτη, 15 Μαΐου 2013

Ο Γάλλος υπουργός Άμυνας Jean-Yves Le Drian επιβεβαίωσε σήμερα μιλώντας σε γαλλική εφημερίδα, ότι ο αριθμός των φρεγατών FREMM που θα κατασκευαστούν παραμένει στις 11, ενώ ο αριθμός των επιθετικών πυρηνικών υποβρυχίων (SSN) νέας γενιάς τύπου Barracuda στα 6. 

Η δήλωση αυτή έχει σημασία, γιατί διευκρινίζει το ερώτημα που είχε προκύψει σχετικά με πιθανή μείωση του αριθμού των γαλλικών FREMM σε οκτώ, και έχει προφανές ελληνικό ενδιαφέρον. Τα ερωτήματα αυτά προκάλεσε η δημοσίευση της γαλλικής Λευκής Βίβλου για την Άμυνα, που προβλέπει 15 κύριες φρεγάτες, με αποτέλεσμα (δεδομένης της ύπαρξης 2 φρεγατών κλάσης Horizon και 5 φρεγατών κλάσης La Fayette) να απομένουν μόνο 8 "θέσεις" για φρεγάτες FREMM, ενώ αρχικά προβλεπόταν να ναυπηγηθούν 11.

Το ερώτημα που έχει ελληνικό ενδιαφέρον είναι βεβαίως πώς επιδρά η εξέλιξη αυτή στην πιθανότητα απόκτησης φρεγατών FREMM από το ΠΝ (και εννοείται ότι αναφερόμαστε εδώ σε σενάριο αγοράς, έστω μεσοπρόθεσμης, σκαφών ανταποκρινόμενων στις προδιαγραφές του ΠΝ, και όχι στα κακόγουστα σενάρια περί ενοικίασης που έχουν δει το φως της δημοσιότητας και μόνο ζημιά θα έκανε στο ΠΝ η υλοποίησή τους). Η εξέλιξη αυτή μπορεί να ερμηνευθεί με δύο τρόπους:

Η πρώτη ερμηνεία θα ήταν ότι χάριν της συνέχισης του προγράμματος των FREMM η γαλλική ηγεσία είναι διατεθειμένη να "θυσιάσει" μερικές από τις φρεγάτες κλάσης La Fayette, που έτσι κι αλλιώς χρειάζονται βελτίωση του εξοπλισμού τους προκειμένου να συνεχίσουν να θεωρούνται μονάδες "πρώτης γραμμής" (fregates de premier rang). Σε αυτό το σενάριο, 2 ή 3 φρεγάτες της κλάσης La Fayette θα μπορούσαν να "υποβιβαστούν" σε φρεγάτες επιτήρησης (fregates de surveillance) με ρόλο περιπολίας, ώστε να ανοίξει "χώρος" για τις πρόσθετες FREMM. 

Η δεύτερη (και μάλλον πιθανότερη) ερμηνεία είναι ότι οι 3 πρόσθετες FREMM θα κατασκευαστούν μεν, αλλά όχι για το γαλλικό ναυτικό. Άλλωστε και οι δηλώσεις του Γάλλου υπουργού βεβαιώνουν μόνο για την κατασκευή τους και όχι για την ένταξή τους σε υπηρεσία. Σε αυτή την περίπτωση βέβαια, η απόκτηση των συγκεκριμένων φρεγατών από το ΠΝ εμφανίζεται ως ιδανική λύση για τη γαλλική πλευρά. Αυτό όμως δίνει και ένα ευρύ πεδίο ελιγμών στη χώρα μας, που ως τώρα δε φαίνεται να το εκμεταλλεύεται... 

Τι εννοούμε; Το αυτονόητο: 

Δεδομένου ότι το πρόγραμμα των FREMM είναι κρίσιμο για την επιβίωση της γαλλικής ναυπηγικής βιομηχανίας, οι Γάλλοι χρειάζονται αυτή τη συμφωνία πολύ περισσότερο από εμάς... Αρκεί να διαβάσει κανείς το συνολικό πλαίσιο των σημερινών δηλώσεων του Γάλλου υπουργού Άμυνας, για να κατανοήσει ότι όλες οι διαβεβαιώσεις για το μέλλον του προγράμματος σχετίζονται με τη διασφάλιση χιλιάδων θέσεων εργασίας στην περιοχή της Βρετάννης, όπου βρίσκεται το ναυπηγείο της DCNS (περιοχή Lorient) και κατασκευάζονται οι FREMM. Δεν είναι τυχαία η ρητή διαβεβαίωση ότι "γενικά οι αμυντικές βιομηχανίες της Βρετάνης ενισχύονται από τη Λευκή Βίβλο", ούτε είναι τυχαίο ότι οι δηλώσεις έγιναν σε τοπική εφημερίδα (Ouest-France) και όχι σε κάποια μεγαλύτερη: από αυτό το πρόγραμμα περιμένει να ζήσει μια ολόκληρη γαλλική επαρχία, και η έκβασή του έχει την αντίστοιχη πολιτική αξία για όσους το χειρίζονται. Και είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα η δήλωση του Γάλλου υπουργού ότι "δεν έχει ακόμα αποφασιστεί το χρονοδιάγραμμα αλλά θα προσαρμοστεί ώστε να μην υπάρχουν κενά στην παραγωγή"... 

Τούτων δοθέντων, η ελληνική πλευρά οφείλει να θέσει τους όρους της, και όχι να συρθεί σε λύσεις και επιλογές που θα στερήσουν πόρους, χωρίς να προσθέσουν δυνατότητες. Ως τώρα, ελλείψει επίσημων ανακοινώσεων για τις ελληνογαλλικές συζητήσεις, υπήρξαμε ιδιαίτερα φειδωλοί στο σχολιασμό του θέματος "Φρεγάτες FREMM για το ΠΝ". Ωστόσο, με δεδομένο ότι η Γαλλία χρειάζεται αυτή τη συμφωνία πολύ περισσότερο από την Ελλάδα, ορισμένες βασικές αρχές πρέπει να διατυπωθούν:

1. Όπως έχει τονιστεί και από άλλους, είναι αδιανόητη η σπατάλη πόρων για την ενοικίαση νέων πλοίων, την ώρα που το ΠΝ δεν έχει πόρους για να συντηρήσει τα υπάρχοντα (ιδίως τα υποβρύχια), να παραλάβει όσα ναυπηγούνται και να εκσυγχρονίσει τις φρεγάτες ΜΕΚΟ.

2. Είναι ακόμη πιο αδιανόητη η ενοικίαση νέων πλοίων, όταν αυτά δεν ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές του ΠΝ. Κανένα επιχείρημα "επείγοντος", "διασφάλισης της ΑΟΖ" κλπ. δεν τη δικαιολογεί. Με πλοία που δεν ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές του, είναι αυτονόητο ότι το ΠΝ δεν θα μπορεί να εκτελέσει ούτε αυτή την αποστολή, αλλά ούτε και τις άλλες. 

3. Είναι κρίσιμο να ξεκαθαριστεί για ποιο σκοπό προορίζονται τα πλοία στο ΠΝ. Ας σημειωθεί ότι στο Γαλλικό Ναυτικό οι φρεγάτες FREMM προορίζονται για ρόλο ανθυποβρυχιακό (ASW), και ιδίως για τη συνοδεία και προστασία των πυρηνικών υποβρυχίων βαλλιστικών βλημάτων (SSBN) από εχθρικά επιθετικά υποβρύχια (SSN) κατά την έξοδό τους προς τις περιοχές περιπολίας τους. Ανάλογος είναι και ο εξοπλισμός των γαλλικών φρεγατών, δηλαδή ανθυποβρυχιακός. Στην Ελλάδα όμως έχει διαδοχικά προβληθεί ως στόχος της απόκτησης των συγκεκριμένων φρεγατών η... κρούση χερσαίων στόχων μέσω του πυραύλου SCALP Naval, αλλά και η... άσκηση καθηκόντων φρεγάτας αντιαεροπορικής άμυνας (AAW). Όμως η μεν πρώτη δε συνιστά προτεραιότητα για το ΠΝ, ενώ η δεύτερη προϋποθέτει αλλαγή βασικών στοιχείων του εξοπλισμού της φρεγάτας, ιδίως του ραντάρ Herakles με άλλο φασικής διάταξης, αλλά και του φορτίου ΑΑ πυραύλων κατά το πρότυπο της φρεγάτας αεράμυνας FREDA που βασίζεται στις FREMM. Οι αλλαγές αυτές είναι εφικτές, αλλά προφανώς σε νέες ναυπηγήσεις ελληνικών προδιαγραφών, και όχι σε πλοία που προορίζονταν για το Γαλλικό Ναυτικό. 

4. Δεδομένης της οικονομικής κατάστασης της χώρας, θα πρέπει να συμφωνηθεί ότι η Ελλάδα θα πληρώσει την αξία των πλοίων μετά την παραλαβή, δοκιμή και αποδοχή τους - τα παθήματα (των υποβρυχίων) κάποτε πρέπει να γίνουν μαθήματα... 

5. Όπως οι Γάλλοι φροντίζουν για την επιβίωση της ναυπηγικής τους βιομηχανίας, πρέπει να φροντίσουμε κι εμείς: θα πρέπει να θεωρείται αυτονόητη η ναυπήγηση αριθμού φρεγατών σε ελληνικά ναυπηγεία, και μάλιστα τουλάχιστον ίσου με τον αριθμό που θα ναυπηγηθεί στα γαλλικά ναυπηγεία...

Εν κατακλείδι, αν οι Έλληνες φορολογούμενοι πρόκειται να διασώσουν άλλη μια συμμαχική στρατιωτική βιομηχανία (όπως έκαναν π.χ. με τη γερμανική KMW), τουλάχιστον αυτή τη φορά ας πάρουν και το ανάλογο αντάλλαγμα...