| «Εξισλαμισθέντες» Έλληνες! |  |  |  |
…ξανασκέφτηκαν και αποφάσισαν συνειδητά, ως ενήλικες, να ασπαστούν τον ισλαμισμό. « Έχω γνωρίσει 50-100 άτομα, στο ίντερνετ ή προσωπικά, αλλά από Έλληνες που ζουν στην Ελλάδα μαθαίνω ότι εκεί υπάρχουν πολλοί περισσότεροι. Και μιλάω αποκλειστικά για Ελληνορθόδοξους που έγιναν μουσουλμάνοι».
Η ίδια προσχώρησε στο Ισλάμ μετά από ενασχόλησή της με τη συγκριτική θρησκειολογία. Από τα μέλη του σάιτ της, ορισμένοι ζουν στην Ελλάδα και την Κύπρο, οι περισσότεροι όμως μεγάλωσαν και κατοικούν στις ΗΠΑ, τη Βρετανία, τη Γερμανία και τη Γαλλία.
Μαραθώνιος νηστείας
Τον Σεπτέμβριο του 2007, η Π. Β., Ελληνοαμερικανίδα, χριστιανή ορθόδοξη έως τότε, φοιτήτρια βιοτεχνολογίας στο Penn State University της Πενσιλβάνια, ασπάστηκε το Ισλάμ. Έναν μήνα νωρίτερα είχε αρχίσει να πηγαίνει στο τζαμί, να προσεύχεται, να διαβάζει το Κοράνι και να παρακολουθεί εκδηλώσεις της ισλαμικής φοιτητικής κοινότητας, όπως ο Μαραθώνιος Νηστείας, που διοργανώνεται κάθε χρόνο στη λήξη του Ραμαζανίου (και έχει μειωμένο εισιτήριο-κίνητρο για τους μη ισλαμιστές φοιτητές που επιθυμούν να συμμετάσχουν).
Διαβάσαμε την ιστορία της Π. Β. στη φοιτητική έκδοση του πανεπιστημίου και επικοινωνήσαμε μαζί της για να μάθουμε περισσότερα γι’ αυτήν. Η απάντησή της μας ήρθε στα αγγλικά – αρνητική. «Λυπάμαι, αλλά δεν μπορώ να σας μιλήσω. Έλληνες είστε, καταλαβαίνετε. Δεν θέλω να μάθει ο κόσμος γι’ αυτό, ιδίως στην Ελλάδα. Συγγνώμη που δεν μπορώ να βοηθήσω, δεν είμαι έτοιμη. Ξέρω πολλούς Έλληνες εδώ που έχουν γίνει μουσουλμάνοι, θα τους ρωτήσω αν ενδιαφέρονται».
Το τελευταίο της σχόλιο και η διεύθυνση του μπλογκ που μας έστειλε αργότερα (greekmuslim.wordpress.com, «ο πιο δυναμικός διαδικτυακός κόμβος για τη ζωή των Ελλήνων μουσουλμάνων» και πρόδρομος του greeksrethink.com), ήταν αρκετά για να μας βάλουν σ’ έναν κόσμο που οι περισσότεροι από μας αγνοούν: τον κόσμο των Ελλήνων Χ.Ο. που αποφάσισαν συνειδητά, ως ενήλικες, να ασπαστούν τον ισλαμισμό.
Πολλοί από τους χρήστες του greeksrethink.com αναφέρουν ότι, όταν άλλαξαν θρησκεία, πίστευαν ότι ήταν οι μόνοι Ελληνορθόδοξοι στον κόσμο που έκαναν κάτι τέτοιο. Όπως ανακάλυψαν αργότερα, δεν είναι. Το σάιτ μετρά αυτή τη στιγμή 50 ενεργά μέλη.
Το Ποντίκι Global εντόπισε και επικοινώνησε με προσφάτως «εξισλαμισθέντες» Έλληνες, προσπαθώντας να διερευνήσει τι σημαίνει για έναν Έλληνα, που έχει γαλουχηθεί με την εθνική καχυποψία απέναντι σε οτιδήποτε μουσουλμανικό, να προσχωρεί σε μια θρησκεία που επιπλέον είναι σήμερα φορτωμένη με τις συνέπειες της επιθετικότητας ορισμένων φανατικών εκπροσώπων της.
Οι Έλληνες πιστοί του Αλλάχ!
Τα μέλη του greeksrethink.com είναι συνήθως πολύ ομιλητικά στη διαδικτυακή τους κοινότητα: μέσα από καθημερινές καταχωρήσεις μοιράζονται από προβληματισμούς και διαφωνίες σε θέματα πίστης («Ενοχλεί κανέναν άλλον το γεγονός ότι η ελληνική σημαία έχει πάνω της έναν σταυρό;») μέχρι την καθημερινή τους διάθεση («Σήμερα νιώθω ευγνώμων που κατάφερα να νηστέψω για ένα ακόμη Ραμαζάνι»), αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην επαφή με τον μη ισλαμικό περίγυρό τους («Oι συγγενείς μου με καλούν συνεχώς σε συγκεντρώσεις που περιλαμβάνουν haram [απαγορευμένα πράγματα]: μουσική, αλκοόλ, άγγιγμα με άτομα του αντίθετου φύλου – μέλη της οικογένειας, φυσικά»).
Παρ’ όλ’ αυτά, αντιμετώπισαν με καχύποπτη σιωπή την πρόσκληση να μιλήσουν στο Ποντίκι Global για τις προσωπικές τους ιστορίες και για τις συνέπειες των θρησκευτικών τους επιλογών. Εκτός από την Ιμάν Κούβαλις, ιδρύτρια του σάιτ, που μέσω μιας σειράς email απάντησε με προθυμία στις δημοσιογραφικές ερωτήσεις, η μοναδική άλλη απάντηση που δόθηκε έμοιαζε με τεστ: Υπάρχει αγγλόφωνη έκδοση της εφημερίδας μας; Έχουμε γράψει στο παρελθόν άρθρα σχετικά με το Ισλάμ; Τι πιστεύουμε για τους μουσουλμάνους και για τους Ελληνορθόδοξους που ασπάζονται τον ισλαμισμό; Διαβεβαιώσαμε ότι πρόθεσή μας δεν είναι η κακόπιστη κριτική, δώσαμε links, στείλαμε άρθρα… και πάλι, όμως, μόνο ένα μέλος δέχτηκε να μιλήσει, ανώνυμα, για τη δική της εμπειρία. Την ίδια απροθυμία συναντήσαμε και σε Έλληνες μουσουλμάνους που εντοπίσαμε, εκτός διαδικτύου, στην Αθήνα. Μόνο μια 25χρονη Αθηναία μουσουλμάνα δέχτηκε να απαντήσει, ανώνυμα και πάλι, στις ερωτήσεις.
Καχυποψία και κρυφτό
«Η δυσπιστία έχει μάλλον να κάνει με τις τόσες ανακρίβειες που διαβάζουμε γύρω από τους μουσουλμάνους και το Ισλάμ. Είναι αρκετά σύνηθες, και οι περισσότεροι δεν θέλουμε να γινόμαστε θύματα αυτού του φαινομένου», δίνει τη δική της εξήγηση η Ιμάν Κούβαλις. Άλλοι, όπως η Π.Β., η αρχική πηγή γι’ αυτό το ρεπορτάζ, διστάζουν να εκτεθούν λόγω της αντιμετώπισης που τους επιφυλάσσει, ακόμη και χρόνια μετά την απόφασή τους να ασπαστούν το Ισλάμ, η ελληνορθόδοξη πατρική τους οικογένεια. «Οι γονείς μου μού έκαναν φοβερό πόλεμο» λέει η Ελληνοκύπρια με το ψευδώνυμο maria (μουσουλμάνα από το 2004), που σήμερα ζει στο Λονδίνο. «(Όταν το έμαθε) η μητέρα μου έτρεξε στον κήπο ουρλιάζοντας και τραβώντας τα μαλλιά της. Η σχέση μας δεν ήταν ποτέ πια ίδια μετά απ’ αυτό. Τώρα οι γονείς μου αρνούνται να μου μιλήσουν. Έχουν πληγωθεί. Όχι από μένα – από τα σχόλια των άλλων συγγενών και των Κυπρίων, που είναι τόσο στενόμυαλοι».
Οι λόγοι της αντίδρασης δεν είναι πάντα στενά θρησκευτικοί, όπως αποδεικνύουν οι εμπειρίες νέων μουσουλμάνων που προέρχονται από οικογένειες με πιο χαλαρή σχέση με την Εκκλησία. Συχνά φταίει το γεγονός ότι για τους περισσότερους Έλληνες η έννοια του Ισλάμ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την τουρκική ταυτότητα. «Ω, Θεέ μου, έγινες τουρκάλα! Καλύτερα να μου ’λεγες ότι είσαι έγκυος ή ναρκομανής, παρά αυτό!» αναφέρει η Κούβαλις ως παράδειγμα χαρακτηριστικής αντίδρασης των γονιών. «Στην Ελλάδα τα πράγματα είναι αρκετά καλά για τους μουσουλμάνους. Ούτε καταπίεση υφιστάμεθα, ούτε ρατσισμό» λέει η 25χρονη «Δήμητρα», μουσουλμάνα από το 2006. «Βέβαια, όσοι δουλεύουν σε μη μουσουλμάνους εργοδότες έχουν συνήθως δυσκολία στην τέλεση των θρησκευτικών καθηκόντων τους, κυρίως στην προσευχή, που πρέπει να γίνεται 5 φορές την ημέρα. Αλλά το πραγματικό πρόβλημα, σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις, είναι οι τριβές με την οικογένεια. Γι’ αυτό και πολλοί αναγκαζόμαστε ν’ αλλάζουμε πόλη, να φεύγουμε στο εξωτερικό, ακόμη και να κρύβουμε για πάντα από την οικογένειά μας τη νέα μας θρησκεία».
Ελληνικότητα και θρησκεία
Και οι ίδιοι, πάντως, δείχνουν ιδιαιτέρως ευαίσθητοι στο θέμα της εθνικής ταυτότητας. «Δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να είσαι τούρκος μουσουλμάνος, αλλά εμείς δεν είμαστε», γράφει η Κούβαλις στο ψηφιακό της βιβλίο. Στο φόρουμ του greeksrethink.com, η σχετική συζήτηση ξεκινάει από τον διαχωρισμό ελληνικότητας και χριστιανισμού («Πότε οι Έλληνες θα συνειδητοποιήσουν ότι πολιτισμός και θρησκεία δεν είναι το ίδιο πράγμα; Στον υπόλοιπο κόσμο, ακόμη κι ένα παιδί του δημοτικού το καταλαβαίνει αυτό!») και φτάνει σε φορτισμένες δηλώσεις πατριωτισμού που μπλέκονται με πρακτικά ζητήματα της καθημερινότητας: «Δεν ήξερα ότι το πόσο Έλληνας είσαι εξαρτάται από το αν τρως χοιρινό και πίνεις κρασί (το χοιρινό κρέας και το αλκοόλ απαγορεύονται στους ισλαμιστές). Σ’ ευχαριστούμε που μας διαφώτισες» απαντάει ο χρήστης Nikos σε έναν Ελληνορθόδοξο επισκέπτη του σάιτ που, πάνω στη διαδικτυακή συζήτηση, αμφισβήτησε το πόσο συμβατός είναι ο ισλαμισμός με την ελληνική κουλτούρα. Και συμπληρώνει: «Υπάρχουν πολλά πράγματα στον ελληνικό πολιτισμό που σχετίζονται με την Ορθόδοξη Εκκλησία. Επίσης η μουσική και ο χορός (που θεωρούνται haram από το Ισλάμ) είναι σημαντικό κομμάτι της κληρονομιάς μας. Η ερώτηση, λοιπόν, είναι: τι ποσοστό της κουλτούρας μας είναι halal (επιτρεπτό);».
Το κρέας των σουβλατζίδικων σίγουρα δεν είναι (στην Ελλάδα υπάρχουν ελάχιστα καταστήματα που πουλάνε κρέας halal, το οποίο να έχει πιστοποιημένα σφαγεί σύμφωνα με τους κανόνες του Ισλάμ), όπως δεν είναι και οι διαχυτικότητες μεταξύ των συγγενών διαφορετικού φύλου, οι οργισμένες αντιδικίες μεταξύ γονιών και παιδιών («Ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία στον χαρακτήρα ενός μουσουλμάνου είναι το να συμπεριφέρεται με ευγένεια στους γονείς του, χωρίς ίχνος αναίδειας – κάτι που μπορεί ν’ ακούγεται ξένο σ’ εμάς, τους Έλληνες μουσουλμάνους» γράφει η Κούβαλις στο βιβλίο της) ή, ακόμα, ένα παραδοσιακό ελληνικό γλέντι. Αλλά όλ’ αυτά δεν δείχνουν να πτοούν τους νέους Έλληνες μουσουλμάνους. Ειδικά εκείνους που μένουν στην Ελλάδα, τους απασχολεί περισσότερο το ότι προσεύχονται ακόμη σε σπίτια και σε νοικιασμένα υπόγεια αντί σε κανονικά τζαμιά, καθώς και το ότι είναι αναγκασμένοι να ανέβουν στη Θράκη για να πάρουν το επίσημο χαρτί της αλλαγής θρησκεύματος ή να βρουν ένα μουσουλμανικό νεκροταφείο.
Η αναζήτηση της «αλήθειας»
Τι είναι όμως αυτό που κάνει έναν Έλληνα Χ.Ο. να παραμερίσει αρκετά στρώματα εθνικής και κοινωνικής προκατάληψης και να προσχωρήσει στο Ισλάμ – σε μια εποχή που, ακόμη και σε χώρες του εξωτερικού, με μεγαλύτερο ποσοστό ισλαμιστών και μεγαλύτερη ανεκτικότητα σε θέματα θρησκείας από ό,τι στην Ελλάδα, οι μουσουλμάνοι αντιμετωπίζουν μια διάχυτη καχυποψία και, σε αρκετές περιπτώσεις, κατάφωρες διακρίσεις (είναι χαρακτηριστικά τα αυξημένα περιστατικά bullying με θύματα μουσουλμάνους μαθητές που σημειώνονται από το 2001 στα σχολεία της Βρετανίας);
Από τις μαρτυρίες ανθρώπων που το έκαναν προκύπτουν ορισμένα κοινά μοτίβα. Είναι, για παράδειγμα, εντυπωσιακό το ποσοστό εκείνων που ισχυρίζονται ότι «είδαν την αλήθεια» την πρώτη φορά που διάβασαν το Κοράνι. Οι περισσότεροι αναφέρουν ότι δεν ήταν ιδιαιτέρως θρήσκοι ως χριστιανοί, ή ακόμη κι ότι απέρριπταν για μεγάλο διάστημα οποιαδήποτε έννοια θρησκευτικότητας. Κάποια στιγμή, όμως, είτε ως αποτέλεσμα μιας προσωπικής κρίσης είτε μετά την προτροπή φίλων, συμφοιτητών ή/και του συντρόφου τους βρέθηκαν να αναζητούν ένα θρησκευτικό σύστημα στο οποίο θα μπορούσαν να πιστέψουν και λογικά.
«Πήγα στον παπά της ενορίας μας», λέει η Ιμάν Κούβαλις, «και του έκανα ένα σωρό ερωτήσεις, ειδικά γύρω από την Αγία Τριάδα. Το πρόβλημα ήταν ότι δε μου έδωσε ικανοποιητικές απαντήσεις. Σιγά σιγά, μέσα από την έρευνα και τις αποδείξεις που έβρισκα, συνειδητοποίησα με την καρδιά μου την αλήθεια του ενός Θεού, χωρίς “συνεργάτες”». Η αμφισβήτηση της Αγίας Τριάδας εμφανίζεται ξανά και ξανά, όπως και η έμφαση στην ιδιότητα του ισλαμισμού να «αγκαλιάζει και να καθορίζει όλες τις πτυχές της ζωής», να μην αφήνει τίποτα στην τύχη.
Υπερτερούν οι γυναίκες
Σύμφωνα με τα στοιχειώδη περιθώρια στατιστικής που επιτρέπει το greeksrethink.com και η δύσκολη επαφή με τη μουσουλμανική κοινότητα της Αθήνας, φαίνεται ότι οι περισσότεροι παίρνουν την απόφαση κάποια στιγμή ανάμεσα στα 20 και τα 30 τους χρόνια (χωρίς ωστόσο να λείπουν οι 16χρονοι αλλά και οι 60χρονοι). Μεταξύ αντρών και γυναικών φαίνεται να υπερισχύουν ελαφρώς οι δεύτερες, εκτίμηση που επιβεβαίωσαν, με βάση την προσωπική τους εμπειρία, τόσο η Κούβαλις όσο και η «Δήμητρα». Αυτό μπορεί να ακούγεται παράδοξο με βάση τη δυτική θεώρηση του Ισλάμ: γιατί μια γυναίκα να προσχωρήσει οικειοθελώς σε ένα σύστημα ζωής που φημίζεται για τους περιορισμούς που της επιφυλάσσει; Οι τρεις γυναίκες με τις οποίες μιλήσαμε υποστηρίζουν (με εντυπωσιακή ομοφωνία και ταύτιση επιχειρημάτων) ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: «Πολλές γυναίκες λένε ότι ασπάστηκαν το Ισλάμ επειδή τα δικαιώματά τους μέσα σ’ αυτό τους δίνουν μια αίσθηση ελευθερίας» λέει η Κούβαλις. «Νιώθουν προστασία και φροντίδα εδώ. Αλλά ο σημαντικότερος λόγος για τον οποίο το έκαναν είναι ότι το Ισλάμ δίνει απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματά τους γύρω από τη ζωή».
Η «maria» υποστηρίζει ότι «από τότε που ασπάστηκα τον ισλαμισμό έχω παρατηρήσει ότι οι άντρες με σέβονται περισσότερο, απ’ όποια θρησκεία κι αν προέρχονται. Το βρίσκω θαυμάσιο που με παίρνουν στα σοβαρά αντί να κοιτάζουν το σώμα μου ή το αν είμαι ωραία, και χαίρομαι που δεν είμαι πια αναγκασμένη να ακολουθώ την τελευταία λέξη της μόδας. Ως γυναίκα, το βρίσκω φοβερά απελευθερωτικό».
«Η εικόνα που υπάρχει για το Ισλάμ, ότι ενθαρρύνει τη βία κατά των γυναικών, είναι εντελώς λανθασμένη» συμπληρώνει η «Δήμητρα». «Σύμφωνα με το Κοράνι, η γυναίκα δεν είναι απλώς ίση με τον άντρα: σε πολλές περιπτώσεις βρίσκεται ένα σκαλί πιο πάνω. Όσο για τη βία, είναι θέμα χαρακτήρα, όχι θρησκείας. Για πόσες κακοποιημένες γυναίκες ακούμε καθημερινά στη χριστιανική Ελλάδα;».
Πηγές
Εκτός από το www.greeksrethink.com και το www.greekmuslim.wordpress.com, αρκετούς χρήστες έχουν και άλλες ιστοσελίδες για μουσουλμάνους στην Ελλάδα (islamgreece.blogspot.com, islamfriends.gr, islam.gr κ.ά.), αλλά αυτές αφορούν κυρίως Έλληνες που γεννήθηκαν μουσουλμάνοι και ξένους μουσουλμάνους που ζουν αυτή τη στιγμή στη χώρα.
Το greeksrethink.com, που περιλαμβάνει ιστορίες νέων μουσουλμάνων, άρθρα και βίντεο σχετικά με το Ισλάμ, νέα της ισλαμικής κοινότητας στην Ελλάδα, φόρουμ για την επικοινωνία των μελών και ένα βιβλίο της Κούβαλις, σε ηλεκτρονική μορφή («7 πράγματα που πρέπει να ξέρει κάθε Έλληνας μουσουλμάνος»), δείχνει να είναι το μόνο που απευθύνεται σε πρώην Χ.Ο. με ελληνικές ρίζες. Υπάρχουν αντίστοιχα γκρουπ στο Facebook (30 μέλη) και στο MySpace (6 μέλη, ορισμένα, φυσικά, κοινά και στα δύο).
Σε επιλεγμένα περίπτερα και βιβλιοπωλεία κυκλοφορεί επίσης το περιοδικό του islamfriends.gr, Λυχνάρι.
Δύο βήματα
Τι ακριβώς σημαίνει πρακτικά «γίνομαι μουσουλμάνος»; Αν κάποιος το σκέφτεται, αρκεί μόνο:
1. Να κάνει δήλωση πίστης (στον ιμάμη ή απλώς μπροστά σε έναν μάρτυρα) ότι δεν υπάρχει άλλος Θεός εκτός από τον Αλλάχ και ότι ο Μωάμεθ είναι ο Προφήτης του.
2. Δεν είναι απαραίτητο να αλλάξει το όνομά του, όπως πιστεύουν πολλοί. Αν όμως αυτό παραπέμπει σε κάποιον άγιο/όσιο που λατρεύεται από την ορθόδοξη χριστιανική Εκκλησία, θα πρέπει να επιλέξει κάποιο άλλο (συνήθως αραβικό). Ο λόγος είναι ότι το Ισλάμ απαγορεύει τα ονόματα που υπονοούν υποταγή σε κάποια άλλη οντότητα πέραν του Αλλάχ.
Μα τον Αλλάχ, Θεόδωρε
Η Τζαμάιλα Κολοκοτρώνη, συγγραφέας και καθηγήτρια σε ισλαμικά σχολεία, κατάγεται, όπως αναφέρει η ίδια στο βιογραφικό της (jamilahkolocotronis।writerswebpages.com), από την οικογένεια του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και μεγάλωσε στο Σεντ Λούις των ΗΠΑ, με τις ιστορίες του παππού της γύρω από την Επανάσταση του ’21 εναντίον των Τούρκων. «Όταν πήγα στο κολέγιο, άρχισα να μαθαίνω για το Ισλάμ. Κουβαλούσα όμως μέσα μου και την καχυποψία απέναντι στους μουσουλμάνους Τούρκους, εκείνους που είχε πολεμήσει ο πρόγονός μου στο όνομα της ελληνικής ανεξαρτησίας. Τέσσερα χρόνια μου πήρε να ασπαστώ το Ισλάμ. Ένας λόγος, νομίζω, είναι ότι δεν μπορούσα να κάνω το βήμα και να μιλήσω στον παππού μου γι’ αυτό. Εκείνος πέθανε το 1979, κι εγώ έγινα μουσουλμάνα το 1980».
ΠΟΝΤΊΚΙ 4/12/2008
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου