Οι απολυμένοι… εγκαταλείπουν το Ντουμπάι

Παρασκευή, 13 Φεβρουάριος 2009 00:03

Η Σοφία, μια 34χρονη Γαλλίδα που εργάζεται στη διαφήμιση, είχε μετακομίσει πριν ένα χρόνο στο Ντουμπάι και ένιωθε τόσο ασφαλής με την  ταχέως αναπτυσσόμενη οικονομία του που αγόρασε ένα διαμέρισμα με δάνειο ύψους 300.000 δολαρίων και αποπληρωμή σε 15 χρόνια. Όμως τώρα, όπως πολλοί από τους ξένους εργαζομένους που αποτελούν το 90% του πληθυσμού του Ντουμπάι, έτσι κι εκείνη απολύθηκε και αντιμετωπίζει την προοπτική να αναγκαστεί να φύγει από αυτήν την πόλη του Περσικού - ή και κάτι χειρότερο.«Φοβάμαι τι θα γίνει, γιατί αγόρασα σπίτι εδώ», λέει κρατώντας μυστικό το επώνυμό της καθώς ψάχνει για δουλειά. «Μου είπαν ότι εάν δεν μπορώ να αποπληρώσω το δάνειο, μπορεί να καταλήξω στη φυλακή».

Καθώς η οικονομία του Ντουμπάι βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, οι εφημερίδες γράφουν ότι υπάρχουν περισσότερα από 3.000 εγκαταλειμμένα αυτοκίνητα στα πάρκινγκ του αεροδρομίου του Ντουμπάι. Τα έχουν αφήσει εκεί ξένοι πολίτες που συντετριμμένοι από τα χρέη εγκαταλείπουν τον τόπο (γιατί πράγματι αν δεν μπορούν να πληρώσουν πηγαίνουν στη φυλακή).

Η κυβέρνηση λέει ότι ο πραγματικός αριθμός των αυτοκινήτων είναι πολύ χαμηλότερος. Αλλά οι ιστορίες αυτές έχουν ένα σπόρο αλήθειας: όσοι μένουν άνεργοι χάνουν την άδεια εργασίας και πρέπει να φύγουν από τη χώρα μέσα σε έναν μήνα. Αυτό, στη συνέχεια, μειώνει την κατανάλωση, δημιουργεί κενές κατοικίες και ρίχνει τις τιμές των ακίνητων, καταλήγοντας σε μια διαρκώς επιτεινόμενη καθοδική πορεία με αποτέλεσμα πολλές περιοχές του Ντουμπάι - άλλοτε αναγνωρισμένου σαν οικονομική  υπερδύναμη της Μέσης Ανατολής -  να μοιάζει με πόλη φαντασμάτων.

Κανείς δεν ξέρει πόσο άσχημα είναι τα πράγματα, αν και είναι σαφές ότι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εγκατέλειψαν τον τόπο, ότι οι τιμές των ακίνητων συντρίφτηκαν και πως πολλά μεγάλα κατασκευαστικά προγράμματα του Ντουμπάι ανεστάλησαν ή ακυρώθηκαν. Αλλά η απροθυμία της κυβέρνησης να δώσει στη δημοσιότητα συγκεκριμένα στοιχεία έχει σαν αποτέλεσμα να φουντώνουν οι φημολογίες οι οποίες πλήττουν την εμπιστοσύνη και οδηγούν στην περαιτέρω υπονόμευση της οικονομίας.

Αντί να ενισχύσουν τη διαφάνεια, οι αρχές των εμιράτων κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση. Εισήγαγαν ένα νομοσχέδιο που χαρακτηρίζει έγκλημα ό,τι μπορεί να βλάψει τη φήμη ή την οικονομία της χώρας και  τιμωρείται με πρόστιμα έως 1 εκατομμύριο ντιράμ (περίπου 272.000 δολάρια).

Τον περασμένο μήνα, ο τοπικός Τύπος ανέφερε ότι το Ντουμπάι ακύρωνε 1.500 άδειες εργασίας κάθε μέρα, αποδίδοντας την πληροφορία σε ανώτερους κυβερνητικούς αξιωματούχους που ήθελαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους. Ερωτώμενος για τον ακριβή αριθμό ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εργασίας του Ντουμπάι Χιουμαΐντ Μπιν Ντιμάς αρνήθηκε να τον επιβεβαιώσει ή να το διαψεύσει και είπε «κανένα σχόλιο». Ορισμένοι λένε ότι ο πραγματικός αριθμός των αδειών που ακυρώνονται είναι πολύ μεγαλύτερος.

Υπάρχουν όμως μερικά πράγματα που είναι βέβαια: οι τιμές των ακίνητων,  που αυξήθηκαν εντυπωσιακά κατά τη διάρκεια της εξάχρονης ανάπτυξης του Ντουμπάι, έπεσαν κατά 30% ή και περισσότερο τους δύο ή τρεις προηγούμενους μήνες σε αρκετά μέρη της πόλης. Την περασμένη βδομάδα, η Moody’s Investor’s Service ανακοίνωσε ότι μπορεί να υποβαθμίσει την αξιολόγησή της για έξι από τις πιο εξέχουσες κρατικές επιχειρήσεις του Ντουμπάι, ως συνέπεια της επιδείνωσης στην οικονομική τους εικόνα. Τα  μεταχειρισμένα αυτοκίνητα πολυτελείας που προσφέρονται σήμερα προς πώληση είναι τόσα πολλά που ενίοτε πωλούνται σε τιμές 40% χαμηλότερες από αυτές που είχαν πριν δύο μήνες, λένε οι έμποροι των αυτοκινήτων. Οι δρόμοι του Ντουμπάι που συνήθως ήταν μποτιλιαρισμένοι, τώρα είναι ανοιχτοί.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, είναι πιθανό η κρίση να έχει μακρόχρονες επιπτώσεις στην ομοσπονδία των επτά εμιράτων, όπου το Ντουμπάι έπαιζε  από καιρό τον ρόλο του “νέου επαναστάτη” αδερφού έναντι του πλούσιου σε πετρέλαιο και πιο συντηρητικού Αμπού Ντάμπι. Ανώτεροι αξιωματούχοι του Ντουμπάι, καταπίνοντας την υπερηφάνειά τους, έκαναν γνωστό ότι θα ήταν ανοικτοί σε κεφάλαια διάσωσης, αλλά το Αμπού Ντάμπι πρόσφερε μέχρι στιγμής τέτοια βοήθεια μόνο στις δικές του τράπεζες.

«Γιατί να αφήσει το Αμπού Ντάμπι τη διεθνή φήμη του γείτονά του να καταρρεύσει, όταν μπορεί να εγγυηθεί για τις τράπεζες του Ντουμπάι και να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη;» λέει ο Κρίστοφερ Ντάβιντσον, που πρόβλεψε την τρέχουσα κρίση στο βιβλίο του«Ντουμπάι: Το ευάλωτο της επιτυχίας» (“Dubai: The Vulnerability of Success”) που κυκλοφόρησε πέρσι. «Ίσως το σχέδιο είναι να είναι η ενίσχυση του συγκεντρωτισμού στα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα», υπό τον έλεγχο του Αμπού Νταμπί, σε μια κίνηση που θα περιόριζε αισθητά την ανεξαρτησία του Ντουμπάι και ίσως θα άλλαζε το χαρακτηριστικό ανέμελο στυλ του.

Για πολλούς ξένους, το Ντουμπάι φάνηκε αρχικά καταφύγιο, καθώς ήταν σχετικά προστατευμένο από τον πανικό που άρχισε να πλήττει τον υπόλοιπο κόσμο το περασμένο φθινόπωρο. Ο Περσικός Κόλπος προστατεύεται από τα πλούτη του πετρελαίου και του αερίου και μερικοί που έχασαν τις δουλειές τους στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο άρχισαν να ψάχνουν δουλειές στο Ντουμπάι.

Αλλά σε αντίθεση με το Αμπού Ντάμπι ή το κοντινό Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία, το Ντουμπάι δεν έχει πετρέλαιο, η φήμη του έχει στηριχθεί στην αγορά ακινήτων, τον χρηματοπιστωτικό τομέα και τον τουρισμό. Τώρα, πολλοί εκπατρισμένοι μιλούν για το Ντουμπάι σαν ήταν μια σκέτη μπλόφα. Ανατριχιαστικές φήμες διαχέονται με ταχύτητα: το Palm Jumeira, το γνωστό τεχνητό νησί που αποτέλεσε το σήμα κατατεθέν της ανάπτυξης της πόλης, λέγεται ότι βυθίζεται, και πως όταν ανοίγεις μια βρύση στα ξενοδοχεία που χτίστηκαν από πάνω του, βγαίνουν μόνο κατσαρίδες.

“Μπορεί να βελτιωθούν τα πράγματα; Έτσι λένε, αλλά δεν ξέρω πια τι να πιστέψω”, λέει η γαλλίδα διαφημίστρια που ελπίζει ακόμη να βρει μια δουλειά πριν λήξει η βίζα της. «Οι άνθρωποι πανικοβάλλονται γρήγορα».