Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 2010

Ο απολογισμός στην ελληνική πολιτική τη δεκαετία 2000 - 2009

Ο απολογισμός στην ελληνική πολιτική τη δεκαετία 2000 - 2009

Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
Δευτέρα, 4 Ιανουαρίου 2010 07:00
Καρίνα Λάμψα, 1041 λέξεις, ΠΟΛΙΤΙΚΑ
URL: http://www.naftemporiki.gr/news/redirstory.asp?id=1761311


Στιγμιότυπο από την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα, οι οποίοι διεξήχθησαν με επιτυχία.
Δέκα ολόκληρα χρόνια πέρασαν από την Πρωτοχρονιά του 2000, που σηματοδότησε την έναρξη της νέας χιλιετίας. Το γεγονός προκάλεσε τότε έξαψη και δέος, δεν μπορεί όμως να πει κανείς ότι τα πρώτα δέκα χρόνια άλλαξαν τον κόσμο.

O κόσμος δεν καταστράφηκε ούτε μεγαλούργησε. Βρίσκεται, όπως πάντοτε, αντιμέτωπος με μεγάλες προκλήσεις. Μόνο που σήμερα, το 2010, είναι κάπως διαφορετικές.

Το τέλος της δεκαετίας βρήκε τον πλανήτη σε μια σοβαρή οικονομική και κοινωνική κρίση, που αποτελεί, κατά γενική ομολογία, αποτέλεσμα λανθασμένων πολιτικών και έλλειψης ρύθμισης των παγκόσμιων χρηματοοικονομικών θεσμών. Παράλληλα, η υπερκατανάλωση και η αλόγιστη χρήση των φυσικών πόρων έφεραν στο προσκήνιο το άλυτο, μέχρι στιγμής, πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής.

Η ανησυχητική αύξηση της ανεργίας, το καυτό ζήτημα της λαθρομετανάστευσης, η επέκταση της διαφθοράς, η διαπίστωση ότι οι πολιτικές ηγεσίες χωρών ή συνασπισμών, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, αποδεικνύονται κατώτερες των προσδοκιών, η ελπιδοφόρα άνοδος στην εξουσία του Μπαράκ Ομπάμα, αλλά και η κρίση της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, συμπληρώνουν το σκηνικό της δεκαετίας που μόλις μας αποχαιρέτισε.

Για την Ελλάδα, η δεκαετία άρχισε με τους καλύτερους οιωνούς, για να αποδειχτεί, αργότερα, αρκετά επεισοδιακή. Σε πολιτικό επίπεδο, προκηρύχτηκαν τέσσερις φορές εθνικές εκλογές (2000, 2004, 2007, 2009), τρία πολιτικά κόμματα άλλαξαν αρχηγό (ΠΑΣΟΚ, Νέα Δημοκρατία, Συνασπισμός) και ένα νέο κόμμα μπήκε στη Βουλή (ΛΑΟΣ, 2007).

Οι πρωτόγνωρες διαδικασίες που εγκαινιάστηκαν στις εσωκομματικές εκλογές έφεραν στην ηγεσία των δυο μεγάλων κομμάτων τον Γιώργο Παπανδρέου και τον Αντώνη Σαμαρά. Έκπληξη αποτέλεσε η επικράτηση του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος διαδέχτηκε τον Αλέκο Αλαβάνο, το Φεβρουάριο του 2008 (ποσοστό αποδοχής 70%). Ο Συνασπισμός κατέγραψε θεαματική άνοδο (στις δημοσκοπήσεις) για να προσγειωθεί, μετά τα γεγονότα του Δεκεμβρίου 2008, στις τελευταίες εθνικές εκλογές, στο 4,6%.

Ο Κώστας Σημίτης

Ειδικότερα, η δεύτερη θητεία του Κώστα Σημίτη στην πρωθυπουργία (2000-2004) συνοδεύτηκε από την επιβολή μέτρων λιτότητας, που στόχευαν στη μείωση του πληθωρισμού και του εθνικού χρέους, αλλά κι από την ευφορία της προοπτικής των Ολυμπιακών Αγώνων και της επίτευξης σημαντικών εθνικών στόχων, όπως:

Ενας από τους πιο σημαντικούς εθνικούς στόχους που επετεύχθη την πρώτη δεκαετία του 2000 ήταν η είσοδος της χώρας μας στην ΟΝΕ.
Η ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ (2001), η θεαματική βελτίωση των σχέσεων με τις γειτονικές χώρες, ιδίως με την Τουρκία, και η προσχώρηση της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση στη διάρκεια της επιτυχούς ελληνικής προεδρίας στην Ε.Ε. (2003).

Επί πρωθυπουργίας Σημίτη, κατασκευάστηκαν ή ολοκληρώθηκαν - εν όψει και των Ολυμπιακών Αγώνων- μεγάλα έργα υποδομής, όπως το μετρό και το τραμ της Αθήνας, το νέο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, η Αττική Οδός, η Γέφυρα Ρίου- Αντιρρίου και η Εγνατία Οδός.

Ωστόσο, το ζήτημα του κοινωνικού κράτους, όπως και της καθημερινότητας των πολιτών, πέρασε σε δεύτερο πλάνο, ενώ μοιραίο πλήγμα υπήρξε το λεγόμενο, σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου - όταν το Χρηματιστήριο Αθηνών οδηγήθηκε σε ανεξέλεγκτη άνοδο (6.350 μονάδες), με αποτέλεσμα να καταρρεύσει και πολλοί μικροεπενδυτές να χάσουν τα λεφτά τους.

Ανακοινώνοντας την παραίτησή του από την προεδρία του ΠΑΣΟΚ, στις 7 Ιανουαρίου 2004, ο Κώστας Σημίτης όρισε ουσιαστικά ως διάδοχό του τον Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος εξελέγη πρόεδρος του Κινήματος στις 8 Φεβρουαρίου 2004, μετά από μια ψηφοφορία στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 1.000.000 πολίτες.

Ο Κώστας Καραμανλής

Νικητής των εκλογών της 7ης Μαρτίου 2004 ήταν ο Κώστας Καραμανλής (45,4% και 165 έδρες), ο οποίος προκήρυξε, όμως, στη συνέχεια, δυο φορές πρόωρες εκλογές (2007 και 2009) επικαλούμενος τα προβλήματα της οικονομίας και, τη δεύτερη φορά, την άρνηση του ΠΑΣΟΚ να συναινέσει στην εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας.

Η κυβέρνηση Καραμανλή έφερε επιτυχώς σε πέρας τους Ολυμπιακούς Αγώνες (χωρίς να μπορέσει στη συνέχεια να διαχειριστεί το θέμα της αξιοποίησης των Ολυμπιακών Ακινήτων) και ολοκλήρωσε το έργο του Κώστα Σημίτη σε σχέση με την έναρξη της κατασκευής του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη.

Η πολιτική που ακολούθησε στο Κυπριακό και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις (αποστασιοποίηση σε σχέση με τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, εγκατάλειψη του Ελσίνκι κ.ά.) διέφερε αισθητά από εκείνη της κυβέρνησης Σημίτη, ενώ έφερε σε πρώτο πλάνο τη διαφορά με τα Σκόπια στο ζήτημα της ονομασίας, με αποκορύφωμα το ελληνικό βέτο για την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ στη σύνοδο του Βουκουρεστίου, το 2008.

Μολονότι ο Κώστας Καραμανλής είχε θέσει στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας του, την καταπολέμηση της διαφθοράς και την επανίδρυση του κράτους, η πρωθυπουργική θητεία του σημαδεύτηκε από σκάνδαλα διαφθοράς που άγγιζαν στενούς συνεργάτες του- όπως οι υποθέσεις του Βατοπεδίου, των δομημένων ομολόγων, της απαγωγής Πακιστανών από όργανα των ελληνικών κρατικών υπηρεσιών, των υποκλοπών κ.ά.

Δέχτηκε, επίσης, έντονη κριτική για τις ολιγωρίες του κρατικού μηχανισμού στο θέμα της κατάσβεσης των μεγάλων πυρκαγιών το καλοκαίρι του 2007, καθώς και για τη δολοφονία από ειδικό φρουρό στα Εξάρχεια του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου και τις ανεξέλεγκτες ταραχές του Δεκεμβρίου 2008.

Το πρόωρο κλείσιμο της Βουλής, πριν από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου 2009, που οδήγησε σε παραγραφή των σκανδάλων, αποτέλεσε καίριο πλήγμα για την κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή, ο οποίος, παρά τις δυσμενείς προβλέψεις των δημοσκοπήσεων, προχώρησε στην προκήρυξη πρόωρων εκλογών.

Ύστερα από τη συντριπτική ήττα του κόμματός του (33,4%), στις 4 Οκτωβρίου 2009, ο Κώστας Καραμανλής παραιτήθηκε από πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας. Οι εσωκομματικές εκλογές του Νοεμβρίου 2009, αποτέλεσαν έκπληξη, καθώς νέος αρχηγός του κόμματος αναδείχτηκε, έναντι της Ντόρας Μπακογιάννη, ο Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος είχε επιστρέψει στην πολιτική σκηνή, ύστερα από μακρόχρονη απουσία, μόλις τον Ιανουάριο του 2009.

Ο Γιώργος Παπανδρέου

Νικητής των εκλογών υπήρξε ο Γιώργος Παπανδρέου (43,9% και 165 έδρες), που οδηγήθηκε στην πρωθυπουργία ύστερα από την επιτυχή αντιπαράθεσή του με τον Ευάγγελο Βενιζέλο, το 2007 (55% έναντι 38%), την εκλογή του, δυο φορές, στο αξίωμα του προέδρου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς και τη νίκη του στις ευρωεκλογές του Ιουνίου 2009.

Η ανάδειξη Παπανδρέου στην πρωθυπουργία, που έφερε μια πνοή αισιοδοξίας, συμπίπτει με την αρχή της νέας δεκαετίας και βρίσκει την Ελλάδα σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή: για να μπορέσει να υπερβεί επιτυχώς την οικονομική κρίση και να διατηρήσει μια ισχυρή θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οφείλει να προχωρήσει σε θεσμικές αλλαγές που έχουν μεγάλο πολιτικό κόστος.

Ίσως το πιο αισιόδοξο μήνυμα να είναι, λοιπόν, ότι ενώ η δεκαετία που πέρασε χαρακτηρίσθηκε από έντονες πολιτικές διαμάχες και αντιπαραθέσεις, αυτή που μόλις τώρα αρχίζει αφήνει να διαφαίνονται ελπίδες προς την κατεύθυνση του διαλόγου και της συναίνεσης.

ΚΑΡΙΝΑ ΛΑΜΨΑ


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου