«Θα πληρώσουμε ακριβά την αντισεισμική απραξία»

«E» 24/4

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Σεισμολόγος

«Θα πληρώσουμε ακριβά την αντισεισμική απραξία»

Την εκτίμηση ότι η χώρα μας «θα πληρώσει ακριβά την αντισεισμική απραξία των τελευταίων ετών» εκφράζει ο διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου κ. Γεράσιμος Παπαδόπουλος σε συνέντευξή του στο «Εθνος». Με αφορμή τον φονικό σεισμό που έπληξε την πόλη Λ Ακουιλα της γειτονικής Ιταλίας, ο κ. Παπαδόπουλος μιλά για την Αντισεισμική Προστασία της Ελλάδας, εξηγεί τους λόγους της παραίτησής του από τη θέση του προέδρου της Επιτροπής Αξιολόγησης Σεισμικού Κινδύνου του ΟΑΣΠ και υποστηρίζει ότι η αντισεισμική προστασία στη χώρα μας έχει εξασθενήσει από το 2003 και ύστερα. Αναφερόμενος στις στατιστικές που κάνουν λόγο για καταστροφικό σεισμό στην Ελλάδα κάθε 8 με 10 χρόνια -με τελευταίο εκείνον της Πάρνηθας το 1999- και θεωρώντας δεδομένη την πολυετή αδράνεια στη λήψη μέτρων προστασίας από τον Εγκέλαδο, τονίζει ότι η χώρα μας βρίσκεται «εν σεισμικώ κινδύνω»...

Συνέντευξη στην ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΡΟΒΒΑ

rovva@pegasus.gr

Σε ποια κατάσταση βρίσκεται σήμερα η αντισεισμική προστασία της χώρας;

Υποστήριξα δημοσίως, αλλά και σε υπομνήματά μου προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ, που είναι πολιτικά υπεύθυνη για την αντισεισμική προστασία, ότι η χώρα βρίσκεται «εν σεισμικώ κινδύνω» όσο ποτέ άλλοτε κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Οχι μόνο λόγω των επερχόμενων ισχυρών σεισμών, τους οποίους βεβαίως δεν δυνάμεθα να αποτρέψουμε, αλλά κυρίως λόγω της σεισμικής επικινδυνότητας που έχει συσσωρευτεί στην κοινωνία και το δομημένο περιβάλλον εξαιτίας της πολυετούς αδράνειας στον τομέα της αντισεισμικής προστασίας. Η αντισεισμική προστασία έχει εξασθενήσει σοβαρότατα από το 2003 μέχρι σήμερα. Στο διάστημα αυτό ούτε μία σημαντική δράση δεν έχει αναληφθεί από τον ΟΑΣΠ, τον υπεύθυνο οργανισμό για τον συντονισμό της αντισεισμικής προστασίας στη χώρα. Ουδείς θυμάται τον ΟΑΣΠ για τίποτα.

Πού αποδίδετε αυτή την εικόνα;

Η επιτυχής εφαρμογή της αντισεισμικής προστασίας απαιτεί πρόγραμμα, σχέδιο και κατάλληλους ανθρώπους. Ουδέποτε υπήρξαν και τα τρία μαζί αλλά κατά καιρούς ο ΟΑΣΠ επιτέλεσε αξιόλογο έργο. Τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχει ούτε ένα από τα τρία στοιχεία. Σας διαβεβαιώ, όμως, ότι με τα κατάλληλα πρόσωπα θα μπορoύσαν να υπάρξουν και πρόγραμμα και σχέδιο. Πώς να γίνει όμως αυτό με τον σημερινό πρόεδρο του ΟΑΣΠ καθ. Κ. Μακρόπουλο, ο οποίος αδυνατεί να αντεπεξέλθει στοιχειωδώς στα πάμπολλα καθήκοντα που προκύπτουν από τις πάμπολλες κρατικές θέσεις που κατέχει με τη βοήθεια του κυβερνώντος κόμματος; Εδώ εμφανίζονται και οι ευθύνες της πολιτικής ηγεσίας. Και απορώ: τι προσδοκούν από αυτή την κατάσταση επιστήμονες όπως οι κ. Παπαζάχος και Σταυρακάκης και συμμετέχουν; Δεν αντιλαμβάνονται ότι γίνονται συνυπεύθυνοι;

Είναι νωπές οι εικόνες από τις συνέπειες του φονικού σεισμού στην Λ Ακουιλα. Η ετοιμότητα της ιταλικής Πολιτικής Προστασίας και τα μέτρα που ελήφθησαν ώστε να γίνει πιο υποφερτή η διαβίωση των σεισμοπαθών ήταν πρωτόγνωρα για την Ελλάδα. Κατά πόσο, σύμφωνα με την εμπειρία σας, οι ελληνικές Αρχές βρίσκονται σε θέση να αντιμετωπίσουν μια καταστροφή αντίστοιχου μεγέθους;

Εχετε δίκιο. Η ιταλική Πολιτική Προστασία ίσως είναι η καλύτερη στην Ευρώπη. Οχι μόνο γιατί έχει σχέδια που τα εφαρμόζει με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα, αλλά και γιατί αυτά βασίζονται σε πορίσματα επιστημονικής έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης που η ίδια χρηματοδοτεί. Στην Ελλάδα, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας σήμερα καταβάλλει φιλότιμες προσπάθειες αλλά απέχει πολύ από το να προσεγγίσει την ιταλική. Το έργο που παράγεται από τον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων, για τον έλεγχο των σχολικών κτιριακών μονάδων, είναι αξιόλογο. Η λειτουργία κατά τα τελευταία χρόνια του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας, το οποίο μπορεί να προσφέρει σημαντικότατες υπηρεσίες και σε περιπτώσεις βλαβερών σεισμών, αποτελεί θετικό παράδειγμα. Δυστυχώς, το αρνητικό παράδειγμα είναι ο ΟΑΣΠ, ο κεντρικός φορέας αντισεισμικού σχεδιασμού και προστασίας.

Η Ελλάδα είναι μια σεισμογενής χώρα. Ποια μέτρα επείγει να ληφθούν σε επίπεδο προστασίας από τους σεισμούς;

Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η συσσώρευση σεισμικής επικινδυνότητας είναι μακροχρόνια διαδικασία. Πολύ χρόνο χρειάζεται και η μείωση της επικινδυνότητας με τη συνδυασμένη ανάπτυξη των δράσεων που σας προανέφερα. Γι αυτό δεν μπορώ να προτείνω μία ή δύο δράσεις για να λύσουμε γρήγορα το πρόβλημα. Φοβούμαι ότι χάσαμε το τρένο για τα επόμενα χρόνια. Χρειάζεται πρόγραμμα, σχέδιο και κατάλληλους ανθρώπους ως επένδυση που θα αποδώσει στο μέλλον. Αν, όμως, επιμείνετε να προτείνω ένα μέτρο γρήγορης, έστω και μερικής απόδοσης, τότε θα έλεγα, επιτέλους να συνεργαστεί ο ΟΑΣΠ με την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και να οργανώσουν ασκήσεις ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού.

Αποχωρήσατε πρόσφατα από τον Οργανισμό Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας κάνοντας λόγο για δυσλειτουργίες στη δράση του. Τι εννοούσατε;

Προηγουμένως σας ανέφερα γιατί ο ΟΑΣΠ δεν επιτελεί πλέον το καθήκον της οργάνωσης και του συντονισμού της αντισεισμικής προστασίας στη χώρα. Δεν έχει σχέδιο, δεν έχει πρόγραμμα. Δεν κάνει έργο και συσσωρεύει την επιχορήγηση που του παρέχει το ΥΠΕΧΩΔΕ λες και είναι ταμιευτήριο. Πράγματι, παραιτήθηκα από τη θέση του προέδρου της επιτροπής εκτίμησης σεισμικού κινδύνου γιατί οι προτάσεις μου, που ήταν όλες στο πνεύμα που σας προανέφερα, ουδέποτε ετέθησαν για συζήτηση από τον πρόεδρο του ΟΑΣΠ. Εδώ εμφανίζεται και πάλι η ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΧΩΔΕ η οποία άτολμη, και χωρίς άσκηση πολιτικού ελέγχου, παρακολουθεί την κατάσταση δίνοντας την εντύπωση ότι δεν ενδιαφέρεται.

Η ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΣΕΙΣΜΩΝ

Η φύση είναι αντικειμενική και θα ακολουθήσει τους νόμους της

Πόσο αναμενόμενος είναι ένας ισχυρός σεισμός μεγαλύτερος των 6 Ρίχτερ στην Αττική και τι καταστροφές θα μπορούσε να επιφέρει με βάση την κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα κτίριά της από άποψη αντισεισμικής θωράκισης και ελέγχου;

Το πρόβλημα δεν εντοπίζεται μόνο στην Αττική. Η στατιστική των σεισμών είναι αμείλικτη. Στη χώρα μας γίνεται, κατά μέσο όρο, ένας ισχυρός σεισμός κάθε χρόνο και ένας καταστροφικός σεισμός κάθε 8-10 χρόνια περίπου. Ο τελευταίος καταστροφικός σεισμός της Πάρνηθας το 1999 με τα 143 θύματα είναι ακόμη νωπός στη μνήμη μας.

Η ευτυχής συγκυρία ότι οι τελευταίοι ισχυροί σεισμοί του 2008 δεν ήταν ιδιαιτέρως βλαβεροί, είτε γιατί ήταν υποθαλάσσιοι και ορισμένοι με σημαντικό βάθος, είτε γιατί ήταν χερσαίοι αλλά δεν έγιναν πολύ κοντά σε μεγάλα αστικά κέντρα, δεν θα συνεχιστεί επ άπειρον. Η φύση είναι αντικειμενική και θα ακολουθήσει τους νόμους της, δεν είναι βουλητική και δεν θα εισακούσει τις δικές μας επιθυμίες και ευχές. Φοβούμαι ότι η χώρα θα πληρώσει πολύ ακριβά την αντισεισμική απραξία των τελευταίων ετών.

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11424&subid=2&tag=4750&pubid=3266772