Ευάλωτη η αγορά ενέργειας

Η κρίση χτυπάει τους ισχυρούς, λένε και ξαναλένε αυτή την περίοδο οι διάφοροι γκουρού και οι ειδήμονες επί των οικονομικών εξελίξεων, αλλά δεν βγαίνουν πάντοτε σωστές αυτές οι προβλέψεις. Ή τουλάχιστον δεν αφορούν όλους οι καταστροφολογικές εκτιμήσεις, για τις επιπτώσεις από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση.

Η αλήθεια είναι ότι δημιουργούνται προσωρινές δυσκολίες στη χρηματοδότηση σχεδίων και στην αναζήτηση κεφαλαίων για την ολοκλήρωση έργων, κυρίως σε χώρες όπου η κρίση έχει χτυπήσει ή βρίσκεται προ των θυρών.

Μία άλλη μερίδα επιχειρηματιών, τρομαγμένη από τις πιθανές ή απίθανες επιπτώσεις, στρέφει την τακτική της σε αμυντικές κινήσεις, αναβάλλοντας τα σχέδια επέκτασης, για χρονική περίοδο κατά την οποία θα έχουν περάσει τα δύσκολα. Ωστόσο, ένας ακόμη αριθμός επιχειρήσεων θα αναγκαστεί να εξαφανιστεί από την αγορά, μη αντέχοντας τα βάρη της κρίσης.

Οι επιχειρήσεις του ενεργειακού τομέα δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν με διαφορετικό τρόπο, όπως και οι άλλοι κλάδοι. Ίσως στην περίπτωση αυτή οι δυσκολίες να εμφανίζονται μεγεθυσμένες, καθώς πρόκειται για επενδύσεις που απαιτούν μεγάλα κεφάλαια και ικανό χρόνο μέχρι να υλοποιηθούν και να αρχίσουν να αποδίδουν τα έργα. Όταν, λοιπόν, οι… κάννουλες της χρηματοδότησης κλείνουν, λόγω προβλημάτων στον τραπεζικό τομέα, τότε οι σχεδιασμοί αρχίζουν να αντιμετωπίζουν πρόβλημα…

Τις τελευταίες ημέρες, το «Π» συνομίλησε με αρκετούς παράγοντες της εγχώριας ενεργειακής αγοράς, από όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων και από κάθε είδους επιχείρηση του χώρου.

Το γενικό συμπέρασμα είναι η διάχυτη ανησυχία για την κατεύθυνση των πραγμάτων και το βάθος του προβλήματος, το οποίο (βάθος), άλλωστε, είναι καθοριστικό για τον χρόνο διαρκείας της κρίσης.

Όπως ανέφεραν σχεδόν όλοι οι συνομιλητές μας, η αγορά της ενέργειας θεωρείται από τις πιο ευάλωτες σε οικονομικές υφέσεις, καθώς η επιβράδυνση σημαίνει περιορισμό της κατανάλωσης, με αποτέλεσμα οι σταθμοί παραγωγής ή η διύλιση να περιορίζουν την παραγωγή και να διευρύνουν τον χρόνο για την απόσβεση των επενδύσεων.

 

Στάση αναμονής

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με όσα είπαν στο «Π» άνθρωποι με βαθιά γνώση των εγχώριων εξελίξεων, δεν έχουν σημειωθεί, προς το παρόν, κάποιες συγκεκριμένες παρενέργειες από τη διεθνή οικονομική αβεβαιότητα. Ωστόσο, όπως είναι λογικό, οι περισσότεροι «παίκτες» τηρούν στάση αναμονής, για να επανεκτιμήσουν τις κινήσεις τους, ανάλογα με τις εξελίξεις.

Η επιχείρηση, που εκτιμάται ότι θα βρεθεί αντιμέτωπη με μεγαλύτερες δυσκολίες και μάλιστα σε μία κρίσιμη χρονική περίοδο, είναι η ΔΕΗ, η οποία θα αντιμετωπίσει ακόμη μεγαλύτερες δυσκολίες να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση των μεγάλων επενδυτικών σχεδίων της.

Όπως είναι γνωστό, με βάση τις εξελίξεις στα οικονομικά της αποτελέσματα, η επιχείρηση δυσκολεύτηκε αρκετά να αναχρηματοδοτήσει τις δραστηριότητές της, με την αύξηση των επιτοκίων, ενώ αυξάνει και το κόστος εξυπηρέτησης του τεράστιου χρέους που έχει κληρονομήσει.

Η κατάσταση αυτή, λοιπόν, θέτει σε αμφιβολία τη δυνατότητα να προωθήσει το πρόγραμμα αντικατάστασης των γερασμένων μονάδων με καινούργιες, ένα πρόγραμμα το οποίο ήδη έχει καθυστερήσει και θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμο για το μέλλον της επιχείρησης.

Από την άλλη πλευρά, οι όμιλοι που διαθέτουν ισχυρές συμμαχίες με ξένους και εγχώριους επενδυτές φαίνεται να μην αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα, αν και οι ίδιοι ομολογούν ότι οι συνθήκες δεν ευνοούν μεγάλα ανοίγματα, τουλάχιστον μέχρι να ξεκαθαρίσουν τα σύννεφα από την παγκόσμια οικονομία.

Σημειώνουμε ότι τα Ελληνικά Πετρέλαια, σε κοινοπραξία με την Edison και με τη συμμετοχή της Ελλάκτωρ συμφερόντων Μπόμπολα, αλλά και επιχειρήσεων του Σωκράτη Κόκκαλη και της οικογένειας Στασινόπουλου, έχουν δημιουργήσει τη μία από τις δύο ισχυρές συμμαχίες για να διεκδικήσουν τον ρόλο της «μικρής ΔΕΗ» στην ελληνική αγορά με στόχο ένα χαρτοφυλάκιο με περισσότερα από 2.000 μεγαβάτ.

Ο δεύτερος όμιλος είναι αυτός του Μυτιληναίου με την ισπανική Endesa, στον οποίο σύντομα θα προστεθεί ως συνεργάτης για μία μονάδα στους Αγίους Θεοδώρους και η Motor Oil της οικογένειας Βαρδινογιάννη.

Εδώ τα πράγματα είναι ακόμη πιο ξεκάθαρα, καθώς, όπως αναφέρουν πηγές του ομίλου, υπάρχει αρκετή ρευστότητα, που είναι ικανή να χρηματοδοτήσει ένα μεγάλο μέρος των επενδυτικών προγραμμάτων, ενώ με την πλήρη λειτουργία της μονάδας του Αγίου Νικολάου, οι εξελίξεις αναμένονται ακόμη πιο ευοίωνες.

Άλλωστε, οι ισπανικές επιχειρήσεις φαίνεται πως πλήττονται σε μικρότερο βαθμό από την κρίση εάν συγκριθούν με άλλης εθνικότητας ομοειδείς εταιρείες, καθώς διαθέτουν σημαντικό «μαξιλάρι» από τις δραστηριότητές τους σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπου η κρίση φαίνεται πως δεν αφήνει αποτυπώματα, τουλάχιστον προς το παρόν…

Ο όμιλος Κοπελούζου, από την πλευρά του, εμφανίζεται να διαθέτει ισχυρή ρευστότητα, έπειτα από τις μεταβιβάσεις παγίων στους Ιταλούς συνεταίρους του της Enel. Επίσης, η παραδοσιακή σχέση με ρώσικους κολοσσούς, όπως η Gazprom, δημιουργεί πρόσθετη ασφάλεια, έστω κι αν η ρώσικη χρηματιστηριακή αγορά φαίνεται πως υπέστη το σοβαρότερο πλήγμα από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή.

Ωστόσο, όπως σημειώνουν ανεξάρτητοι παράγοντες της αγοράς, «οι ρώσοι δεν θα σταματήσουν να πουλάνε αέριο και πετρέλαιο, έστω και σε χαμηλότερες τιμές». Πολύ περισσότερο, με βάση τις συμφωνίες που κλείνουν το τελευταίο διάστημα οι ενεργειακοί κολοσσοί της Μόσχας, οι εξαγωγές πρώτων υλών θα αυξηθούν σε ποσότητες το επόμενο διάστημα, καλύπτοντας σε μεγάλο βαθμό ή και υπερκαλύπτοντας τις απώλειες από τη μείωση των διεθνών τιμών.

 

Αναζητούν επενδυτές

Από ’κεί και πέρα, οι υπόλοιποι μικρότεροι ενεργειακοί «παίκτες» εκτιμάται ότι θα αντιμετωπίσουν σημαντικές αντιξοότητες, στην προσπάθειά τους να αποκτήσουν μερίδια στις ενεργειακές αγορές.

Κυρίως, όσοι όμιλοι διαθέτουν παράλληλα και κατασκευαστικές δραστηριότητες ήδη έχουν δεχθεί σημαντική πίεση από τη μείωση των δημοσίων έργων, την περίοδο αμέσως μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, με αποτέλεσμα να διαθέτουν συγκριτικό μειονέκτημα, στην προσπάθεια ανάπτυξης νέων ενεργειακών επενδύσεων.

Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, την περίοδο πριν από την κρίση υπήρξε έντονη κινητικότητα για την εξεύρεση στρατηγικών επενδυτών, κυρίως από το εξωτερικό, αλλά οι παγκόσμιοι κλυδωνισμοί τούς βρήκαν χωρίς οριστικές συμφωνίες, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο την κατάσταση.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Π», εξάλλου, υπήρξε και μία τουλάχιστον υπαναχώρηση σε αρχική συμφωνία για εξαγορά ελληνικής εταιρείας από ξένο επενδυτή. Ωστόσο, αυτή η περίπτωση δεν αφορά την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά τον χώρο της εμπορίας καυσίμων.

Μάλιστα, είναι η τρίτη φορά που αποτυγχάνουν να αποκτήσουν πρόσβαση στην ελληνική αγορά οι συγκεκριμένοι επενδυτές από το εξωτερικό, οι οποίοι πριν από αρκετά χρόνια είχαν ενδιαφερθεί για την αγορά μίας μεγάλης εταιρείας του κλάδου και σχετικά πρόσφατα είχαν επαφές για την εξαγορά μεσαίας επιχείρησης, αλλά η συμφωνία ακυρώθηκε κυριολεκτικά στο παρά πέντε… Αυτή τη φορά, ωστόσο, πίσω έκαναν οι ξένοι κι όχι οι δικοί μας…

Η μείωση της κατανάλωσης και οι αβεβαιότητες που γεννά η διεθνής κρίση φαίνεται πως θα αφήσουν τη σφραγίδα τους και στην ελληνική ενεργειακή αγορά, που ελπίζει όλα να περάσουν γρήγορα και με όσο το δυνατόν λιγότερες επιπτώσεις για τη χώρα μας…

(Ποντίκι, 16.10.2008)

http://www.topontiki.gr/Pontiki/index.php?option=com_content&task=view&id=3398&Itemid=56