Η οδός της απωλείας

Tου Πασχου Μανδραβελη / pmandravelis@kathimerini. gr Πώς φτάσαμε ώς εδώ; Πώς έγινε η χρηστή διαχείριση του δημόσιου χρήματος δευτερεύον θέμα, όταν πριν από μόλις πέντε χρόνια εθεωρείτο μέγα σκάνδαλο το γεγονός ότι ένας υφυπουργός του ΠΑΣΟΚ έμενε στο σπίτι φίλου του, ο οποίος ήταν προμηθευτής του Δημοσίου; Πώς γίνεται από την υπερευαισθησία για τη γυναίκα του Καίσαρα, που σε κάποιες περιπτώσεις ξέραμε ότι είναι τίμια αλλά όφειλε για λόγους διαπαιδαγώγησης του λαού και να το δείχνει, να φτάσουμε στο σημείο ότι ακόμη και ο ίδιος ο Καίσαρας δεν πρέπει να είναι τίμιος, επειδή ξέσπασε χρηματοοικονομική κρίση; Πώς γίνεται να προπαγανδίζουν κάποιοι ότι ήταν «ψιλά» τα 100.000 ευρώ του κ. Παυλίδη (τόσα πολλά τους περισσεύουν;), όταν το 2001 σκάνδαλο ήταν να τηλεφωνήσει κάποιο στέλεχος του γραφείου του πρωθυπουργού στον ΣΔΟΕ για να εξυπηρετηθεί ένας φίλος του, χωρίς μάλιστα να υπάρχει οικονομική συναλλαγή; Πώς γίνεται να υπάρχει όλο αυτό το ιερό μένος για την τροπολογία Πάχτα, η οποία αν και τελικά αποδείχθηκε νόμιμη αφορούσε εκατό στρέμματα ιδιωτικής γης, ενώ οι σκανδαλώδεις ανταλλαγές χιλιάδων στρεμμάτων δημόσιας γης του Βατοπεδίου να θεωρούνται ένα απλό απόρριμμα της πολιτικής διαδικασίας που πρέπει να παραμείνει για πάντα ενταφιασμένο στον σκουπιδοτενεκέ της Ιστορίας; Η μία εξήγηση είναι η κατατονία που ακολουθεί την υπερευαισθησία. Πρέπει να υπάρχει και σχετική θεωρία σχετικά με τη μανιοκατάθλιψη. Επειδή ακριβώς τα νεύρα μας είχαν τεντωθεί τόσες φορές στο παρελθόν, τώρα δεν μας αγγίζει τίποτε. Ολα θεωρούνται φυσιολογικά σε μια μη φυσιολογική πολιτική διαδικασία και το χειρότερο: δεν έχουμε πλέον καμιά ελπίδα ότι θα αλλάξουν. Ισως πάλι πριν από το 2004 να πιστεύαμε ότι η χώρα είχε κατακτήσει μερικά πράγματα και απλώς μας εξόργιζε το γεγονός ότι δεν είχε κατακτήσει όλα όσα έπρεπε. Ακούγαμε ότι στην Εσπερία υπουργοί παραιτούνταν για ανάρμοστη ιδιωτική συμπεριφορά και θλιβόμασταν επειδή οι δικοί μας δεν επεδείκνυαν την αρμόζουσα δημόσια συμπεριφορά· άσχετα αν δεν υπήρχε οικονομική συναλλαγή. Ποινικοποιούσαμε πολιτικά ακόμη και τον καπνό, επειδή ευλόγως υποψιαζόμασταν ότι πρέπει να υπάρχει φωτιά, ενώ τώρα διάφοροι μας προτείνουν να κλείσουμε τα μάτια στην πυρκαγιά, επειδή υπάρχουν πλημμύρες στις χρηματαγορές. Η άλλη εξήγηση είναι ο μιθριδατισμός. Από την παράνομη μεταγραφή του υιού ενός υπουργού σε πανεπιστήμιο της Αθήνας περάσαμε στις υποκλοπές, από τις απαγωγές στους «κουμπάρους» της Επιτροπής Ανταγωνισμού και από τα ομόλογα στο Βατοπέδι. Οσο κι αν φαίνεται περίεργο, οι άνθρωποι συνηθίζουν σε όλο και μεγαλύτερες δόσεις διαφθοράς. Αυτό απαντά στην απορία πολλών, πώς γίνεται σε τριτοκοσμικές κοινωνίες να μην επαναστατούν οι κάτοικοι μπροστά στην εξόφθαλμη διαφθορά και στη διάρρηξη του κοινωνικού ιστού. Η κοινωνιολογική θεωρία της μηδενικής ανοχής απέδειξε με πειράματα ότι αν αφήσεις τη μικρή παρανομία να βασιλεύσει, τότε λιπαίνεται το έδαφος για ακόμη μεγαλύτερη παρανομία. Και ίσως σ’ αυτό το σημείο να βρίσκεται η ελληνική κοινωνία. Εθίζεται, δεν αντιδρά, αλλά βρίσκει ευκαιρίες να απελπίζεται.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_14/05/2009_314550